Dat is de titel van het congrestival van VNG Realisatie. Gelukkig hebben ze niet voor het woord "lef" gekozen.

"We moeten vooral lef hebben" hoor ik veel te vaak op bijeenkomsten. Wie "we" dan zijn varieert: het zijn vaak bestuurders of het zijn de ambtenaren die "lef" moeten hebben. Klinkt leuk hoor, maar wat moet ik ermee in mijn gemeente? Onze inwoners en ondernemers zegt het niet zoveel. We moeten gewoon de dingen waarvoor wij zijn zo goed mogelijk regelen en verder willen mensen vooral geen last van ons hebben. Dat klinkt niet erg inspirerend, maar zo is het wel.

"Durf" is beter. Het komt, anders dan "lef", van een werkwoord. Durf is geen kenmerk van iemands persoonlijkheid, het is iets wat je kunt doen. Een ambtenaar die tien jaar iets niet heeft gedurfd, durft dat misschien morgen wel. Als zijn of haar leidinggevende daarvoor de condities creƫert. Dan krijgt iemand vertrouwen dat het kan en dat het mag. Vertrouwen is ook een werkwoord, je moet eraan werken. Vertrouwen geven, dat moet ik als gemeentesecretaris dan weer durven.

"Durf en vertrouwen" gaat over het menselijke aspect. Dat spreekt mij aan. Ik krijg bijvoorbeeld meer vertrouwen door een gesprek met een medewerker dan uit een stoplichtrapportage over KPI's. Een stoplicht zegt mij niet zoveel, ik wil het verhaal erachter horen. Iemand in de ogen kunnen kijken, doorvragen, horen waarom iets wel of niet loopt, zien met welke energie iemand daarover vertelt. Dat vind ik werken aan vertrouwen, dat gaat om gevoel. Een gevoel dat ik niet krijg bij rapportages met groene stoplichten.

Gemeenten hebben de VNG het vertrouwen gegeven om namens hen dingen te doen waardoor we echt een andere overheid kunnen worden. Vanuit de Plus 1-gemeente hoop ik dit jaar te zien wat voor soort overheid dat is. Dat we echt op een andere manier gaan werken en concrete resultaten boeken op maatschappelijke opgaven. Dat we bijvoorbeeld voorbij de grenzen van onze eigen instituties oplossingen vinden voor inwoners met problematische schulden. Er zijn zoveel kansen om in 2019 dingen anders te doen.

Ik wens alle gemeenten een mooi en vernieuwend jaar toe. Met durf en vertrouwen!

De gemeentesecretaris van de Plus 1-gemeente.