Stimulerend economisch beleid dat aansluit bij de behoefte van ondernemers; dat is wat elke gemeente nastreeft. Daartoe is het belangrijk om te weten wat ondernemers van het gemeentebeleid en de dienstverlening vinden. De Ondernemerspeiling helpt hierbij. In de afgelopen jaren deed een groot aantal gemeenten met hulp van VNG Realisatie de Ondernemerspeiling. Wat heeft het opgeleverd? Zwolle, Amsterdam, Stichtse Vecht, Oldenbroek, Schiedam, Oldebroek en Zoetermeer delen hun bevindingen.

Door: Franka de Vilder

Toen Janna van Maar, senior beleidsadviseur Economie en Dienstverlening, in 2001 bij de gemeente Zwolle kwam werken, was er weinig contact met gevestigde ondernemers. "In de loop der jaren zijn we toegegroeid naar een systeem waarin iedere ondernemer een vaste contactpersoon heeft bij de gemeente." De kennis die de gemeente uit die contacten ophaalt, vertaalt ze naar beleid. Wellicht één van de redenen dat Zwolle zo goed scoort in de Ondernemerspeiling. Alle gepolste gemeenten geven aan dat de peiling inmiddels een vaste component is in het contact met ondernemers. Het vragen naar hun mening over de dienstverlening leidt tot verbeteringen in het contact.

Basis voor beleid

De Ondernemerspeiling geeft niet alleen inzicht in betere contactmogelijkheden, maar vormt ook een solide basis voor beleid. De gemeente Stichtse Vecht heeft de peiling gebruikt als aftrap van een verbetertraject. Jessica ten Brummeler, beleidsadviseur Dienstverlening: "De uitkomsten van de peiling konden we gebruiken om een klantreis op uit te zetten. Die reis wees ons op de precieze knelpunten in de dienstverlening, waarna we verbeteringen konden inzetten." Voor Oldebroek vormden het verminderen van regelgeving en meer dorpsgericht werken speerpunten in de peiling. Strategisch adviseur Matthijs Beute: "Met de uitkomsten konden daar flinke stappen in gezet worden".

Bewustwording en samenwerking

Een bijkomend voordeel van de peiling is dat het belang van dienstverlening aan ondernemers duidelijk op de kaart komt te staan. Jessica ten Brummeler: "De Ondernemerspeiling zorgde hier in Stichtse Vecht absoluut voor meer bewustwording bij de verschillende afdelingen en bij het gemeentebestuur." Voor Zoetermeer zette het de blik van raad en college op ondernemers nog eens extra op scherp. "De peiling helpt om extra informatie te krijgen vanuit ondernemers. Dit is een belangrijke doelgroep voor de gemeente," aldus manager Lison de Beer van het WerkgeversServicepunt Zuid-Holland Centraal.

De Ondernemerspeiling zorgt niet alleen voor meer focus op dienstverlening, maar legt ook het belang van samenwerking bloot. "De overheid heeft naast een faciliterende rol ook een verbindende rol. Je brengt partners bij elkaar en stimuleert clustervorming over de grenzen van het stadhuis heen," legt Janna van Maar uit. "In Zwolle spreken we in dat kader van 'de vier O's op orde hebben': onderwijs, overheid, onderzoek en ondernemerschap." De resultaten van de peiling laten ook zien welke rol ondernemers graag zien van gemeente in dat samenspel. Oldebroek deelt die resultaten ook met de ondernemersverenigingen in de regio, vertelt Matthijs Beute. "Zij onderschrijven onze conclusies. Ga zo door, was het advies."

Toetsing beleid

De resultaten van de peiling zijn niet alleen een vertrekpunt voor nieuw beleid, gemeenten kunnen aan de hand van de evaluatie van ondernemers hun beleid ook eventueel (bij)sturen. In Zwolle doen ze de Ondernemerspeiling daarom om het jaar. "Uit de vorige peiling kwam naar voren dat zzp'ers en kleine ondernemers niet goed wisten tot wie zij zich bij de gemeente moesten wenden," vertelt Janna van Maar. "Op basis van dat signaal en onderbouwd met de argumenten uit de peiling hebben we de raad geadviseerd om speciaal voor deze groep ondernemers een accountmanager aan te stellen."

Ook in Zoetermeer wordt de peiling regelmatig herhaald. "We hebben hem in 2014 en 2016 ook al gedaan, dus samen met de meest recente peiling levert dat een goed beeld op van de stappen die gemaakt zijn. We kunnen op die manier heel goed de dienstverlening evalueren en meten hoe ver we zijn met onze doelstellingen," aldus beleidsadviseur Nina Timmermans.

Leren van elkaar

Alle resultaten zijn per gemeente terug te vinden op waarstaatjegemeente.nl. Het geeft inzicht in hoe gemeenten ervoor staan en waar iets te leren valt. Onno Looijestijn van de gemeente Zwolle: "Dankzij het Kenniscentrum Dienstverlening weten we nu bijvoorbeeld bij welke gemeente we advies kunnen inwinnen om een vergunningverlening te versnellen." Leren van elkaar, expertise delen, voor Marlies van den Hende, directeur dienstverlening en bedrijfsvoering bij de gemeente Schiedam, is dat een belangrijke reden om mee te doen aan de Ondernemerspeiling. "Het zou mooi zijn als alle 355 gemeenten er ook zo over denken. Dan komt samen organiseren, waarvan ik een groot voorstander ben, echt van de grond."