De huidige crisis laat zien hoe adaptief we zijn, als samenleving en als gemeenten. Ik hoop dat we die veerkracht vasthouden als de crisis straks voorbij is.

Degenen die dit column regelmatig lezen, weten dat ik mij graag verdiep in thema's als netwerkeffecten en exponentieel denken. Het zijn onderwerpen die in deze Coronacrisis ineens heel duidelijk voelbaar zijn. Exponentiële groei is heel moeilijk te bevatten. Het gaat zo snel dat we het eigenlijk niet geloven, we kunnen daar rationeel gezien niet bij. Dat geldt niet alleen voor deze crisis, maar voor alle ontwikkelingen die exponentieel groeien. Vaak zijn dat technologische ontwikkelingen, die voor velen van ons behoorlijk abstract zijn. Maar nu gaat het over tastbare zaken, zoals besmettingen en de capaciteit van de intensive care. Voor de meesten van ons voelt het misschien nog niet als een urgent probleem, maar het is het wel.

Tegelijkertijd vind ik het heel mooi om te merken hoe adaptief we zijn als samenleving. De meeste mensen houden zich aan de richtlijnen van de overheid. Scholen hebben binnen een paar dagen een online lesaanbod voor elkaar. Gemeenten weten elkaar snel te vinden voor oplossingen voor de meest urgente problemen, zoals de ondersteuning aan ZZP'ers die door deze crisis inkomenssteun nodig hebben. Mensen werken hard aan een manier om aanvragen van ZZP'ers makkelijk online af te kunnen handelen. Er worden in sneltreinvaart digitale oplossingen gevonden om ons werk te ondersteunen en door te laten gaan. In onze interne bedrijfsvoering en in onze dienstverlening. Daar zie ik duidelijk een netwerkeffect, het resultaat van gemeentelijke samenwerking.

Wat we nu meemaken is heel heftig, maar het stemt mij ook hoopvol, omdat ik zie hoe snel we ons als maatschappij aanpassen. Dat gaat niet in één keer goed, maar we doen het wel. Het virus grijpt om zich heen en groeit exponentieel, maar de oplossingen ook. Wat betekent dat voor de langere termijn? Door deze crisis zijn onze andere uitdagingen even op de achtergrond geraakt. Zoals de transitie naar een meer duurzame samenleving. Duurzaamheid en veerkracht worden vaak als combinatie genoemd, onder meer in de ontwikkelagenda's van de Europese Unie. Die veerkracht tonen we nu aan en ik hoop dat we dat vasthouden als we die duurzame samenleving bouwen. Ook als gemeenten. We hebben het nodig in een wereld die snel verandert.

We maken door deze crisis massaal gebruik van digitale middelen en zien daardoor wat we daaraan kunnen verbeteren. Ik hoop dat we dat blijven doen als de crisis voorbij is. In onze gemeentelijke dienstverlening en in onze bedrijfsvoering. Ik merk nu hoe efficiënt sommige vergaderingen kunnen zijn, dankzij het gebruik van online middelen. Terwijl ik bij andere overleggen mis dat we elkaar niet offline kunnen treffen. Dat onderscheid gaan we straks hopelijk ook maken. Ik hoop dat we veel leren in deze crisis en dat straks volop gaan gebruiken. Zoals Winston Churchill zei, in tijden van een veel grotere crisis dan we nu meemaken: Never let a good crisis go to waste!

De gemeentesecretaris van de Plus 1-gemeente