De CO2-uitstoot verminderen én voorkomen dat Amsterdam in de toekomst slachtoffer wordt van een tekort aan energie, voedsel, water of materialen. Dat is het doel van het project Urban Pulse, opgezet door Amsterdam Institute for Advanced Metropolitan Solutions (AMS). Door het in kaart brengen van alle beschikbare data over de stromen die door Amsterdam lopen, het stedelijk metabolisme, geeft het project de gemeente een beter inzicht in het functioneren van de stad.

Urban Flows

Een mooi streven, maar hoe werkt het? Om de uitstoot te verminderen is het belangrijk te weten waar die precies vandaan komt. Hoe ziet het metabolisme van Amsterdam eruit? Urban Pulse is met deze vraag aan de slag gegaan en verzamelde zoveel mogelijk data over water-, energie-, voedsel-, en materiaalstromen in de stad. Hoeveel energie wordt er in Amsterdam jaarlijks verbruikt, waar in de stad en waaraan? Hoeveel voedsel heeft de stad nodig en wat gebeurt er met het afval? Of specifieker: wat is de route die een waterflesje in de stad aflegt? Door het verzamelen van data over dit soort vragen brengen onderzoekers van het Urban Pulse project de stromen van de stad, de urban flows, in kaart. Deze kennis gebruikt de gemeente vervolgens voor de ontwikkeling van duurzame strategieën.

Streven naar volledig inzicht

Een circulaire stad krijgt de gemeente niet alleen voor elkaar. Om alle data te verzamelen, begonnen onderzoekers van Urban Pulse in 2014 met een inventarisatie van welke partijen welke data tot hun beschikking hebben. Dit doen zij niet alleen. Binnen Urban Pulse trekken universiteiten, maatschappelijke organisaties, overheid en het bedrijfsleven samen op. Zij delen hun data over verschillende stromen van water, energie, voedsel en materialen met de onderzoekers en zij beoordelen de kwaliteit van de beschikbare data. Hierin is de tijd-ruimte schaal van de data een belangrijk aspect, zo vertelt onderzoeker Ilse Voskamp. 'In het ideale scenario is er data met een hoge tijd en ruimte resolutie: data op dag of uur niveau (tijd) en op gebouw of straatniveau (ruimte). Dan leer je de schommelingen, oftewel hartslag, van de stad echt kennen.' Alle beschikbare data wordt ontsloten op een dataplatform waar alle partners inzicht hebben in de datasets. Het platform geeft niet alleen een goed overzicht van de kwaliteit van de beschikbare data, maar laat ook zien welke data nog ontbreekt. Samen met de partners zoekt Urban Pulse naar oplossingen om de informatiegaten te dichten. Niet alleen geeft dit de gemeente Amsterdam een startpunt voor de ontwikkeling van milieubewust beleid, maar ook de betrokken bedrijven kunnen de rijke poel aan informatie over de stadsstromen gebruiken voor hun eigen verduurzaming.

Duurzaamheidsagenda gemeente Amsterdam

Voor de gemeente Amsterdam is het project belangrijk. Als een van de partners ondersteunt de gemeente het project financieel, levert data aan en legt vraagstukken uit de stad voor aan de onderzoekers. Uiteindelijk gaat zij met de oplossingen van AMS aan de slag. 'Urban Pulse biedt essentiële input voor slimme strategieën om naar een circulaire economie toe te werken', benadrukt Eveline Jonkhoff, adviseur duurzaamheid bij de gemeente Amsterdam. Een concreet aanknopingspunt werd gevonden in de hoeveelheid bronwater dat Amsterdammers jaarlijks drinken. 'Reden voor de gemeente om in te zetten op meer tappunten met leidingwater, op festivals, maar ook in de openbare ruimte', zo vertelt wethouder Kajsa Ollongren in het Parool.

In het kort

Behoefte

Inzicht in de dynamiek van de stromen energie, voedsel, water en materialen binnen de gemeente Amsterdam.

Data interventie

Brede inventarisatie welke data op welke tijd-ruimte schaal per stroom aanwezig is.  

Toegevoegde waarde

Urban Pulse biedt de gemeente inzicht in slimme strategieën voor een circulaire economie.

Partners

Gemeente Amsterdam, TU Delft, Wageningen UR, WAAG Society, Alliander, Haven van Amsterdam, AEB Amsterdam, Waternet

Doorlooptijd

November 2014 – december 2015

Contactpersoon

Ilse Voskamp, Landschapsarchitectuur groep en sectie milieutechnologie, Wageningen UR: ilse.voskamp@wur.nl