Wanneer naast een bijstandsuitkering (tijdelijk) wordt gewerkt, ontstaan vaak administratieve problemen bij de inwoner. In de praktijk blijkt dit bijstandsgerechtigden te weerhouden van het zoeken naar een baan. De gemeente Enschede werkt aan een oplossing, samen met andere gemeenten, de VNG en het programma Toekomst Gegevensuitwisseling Werk en Inkomen van het ministerie van SZW.

Door: Marieke Vos

Een tijdelijke of een deeltijdbaan blijkt een belangrijke stap naar een voltijdbaan en daardoor een weg uit de bijstand. Maar veel mensen met een bijstandsuitkering zetten die stap niet, ook als ze dat wel zouden kunnen, omdat het inkomensonzekerheid met zich meebrengt. Het verdiende loon wordt aangevuld tot de bijstandsnorm, maar die verrekening verloopt traag, zodat mensen niet weten waar ze aan toe zijn en het risico lopen op onverwachte terugvorderingen, vaak met schulden tot gevolg. Bovendien is het onduidelijk welke gevolgen (tijdelijk) werk heeft voor toeslagen en andere regelingen. Dat is de reden voor de pilot 'Bijstand en verlagen drempels aanvaarden werk'.

Samen bouwen

Geheel volgens de gedachte van samen organiseren werkt Enschede in deze pilot samen met andere gemeenten en partners, zoals het programma Toekomst Werk en Inkomen van het ministerie van SZW. Enschede vormt het samenwerkingsverband i4Sociaal met de gemeenten Zwolle, Groningen en Deventer en met VNG Realisatie. De vier gemeenten hebben een aantal vraagstukken uit het sociaal domein verdeeld en werken aan oplossingen. Het is de bedoeling dat de gevonden oplossingen uiteindelijk in alle vier gemeenten worden gebruikt en waar mogelijk breder worden opgeschaald. Bijvoorbeeld bij de ruim dertig leden van Dimpact, de coöperatie van gemeenten voor ICT en dienstverlening, waar de vier genoemde gemeenten lid van zijn. En mogelijk bij alle gemeenten, via VNG Realisatie.

Loonstrookje naar de gemeente

De pilot 'Bijstand en verlagen drempels aanvaarden werk' hanteert de principes van Common Ground: gegevens zijn losgekoppeld van applicaties. Kort gezegd werkt het als volgt: de inwoner krijgt een persoonlijke digitale omgeving en stuurt vanuit deze omgeving zijn loonstrookje naar de gemeente. Deze verwerkt dit automatisch in het uitkeringssysteem, waarin ook toeslagen en regelingen, zoals die uit de schuldsanering, worden verrekend. Zo krijgt de inwoner elke maand een actueel overzicht van zijn inkomsten. Deze gegevens krijgt de inwoner te zien via een app. In de app staat relevante informatie die de inwoner ondersteunt, bijvoorbeeld over kinderopvang als dat geregeld moet worden omdat hij of zij gaat werken, over huurtoeslag en zorgtoeslag. Als het contract weer afloopt dan krijgt de inwoner via de app informatie over onder meer banenbeurzen en vacatures.

Een demo van deze app en het proof of concept is vorig jaar gerealiseerd. De komende maanden wordt de toepassing verder ontwikkeld en het is de bedoeling dat deze in juni werkt, waarna deze verder beproefd en opgeschaald kan worden.

Samen ontwikkelen voor het sociaal domein

Dit artikel verscheen eerder op de website van iBestuur